Dorpshuiskamer

Tijdens de coronacrisis nam het videobellen een grote vlucht. Dorpsgenoten die elkaar normaliter regelmatig tegenkwamen kropen nu achter de laptop. Via het scherm wisselden ze nieuwtjes uit. Is de digitale dorpspomp het nieuwe normaal? Integendeel, zo blijkt uit onderzoek van bureau Movisie: door corona beseffen veel mensen juist hoe belangrijk fysieke ontmoetingsplekken zijn voor de vitaliteit van de leefomgeving. Online contact is handig, maar haalt het niet bij de verbinding die je ervaart als je ‘fysiek’ samenkomt. Na de lockdownperiodes gingen dorpelingen weer snel bij elkaar op de koffie. Een typisch geval van de tegeltjeswijsheid: ‘Je weet pas wat je mist als het er even niet meer is.’

Maar waar ga je naartoe als je die ander even wilt ontmoeten? In kleine kernen is dat meestal een dorpshuis, ook wel kulturhus of MFA genoemd. Behalve voor maatschappelijke voorzieningen zoals de bibliotheek komen dorpelingen er voor sociaal contact, gezelligheid en vrijetijdsbesteding. Niet voor niets wordt het lokale gemeenschapshuis wel eens ‘de huiskamer van het dorp’ genoemd. Neem het Dorpshuis Lutten in de gelijknamige kern, waar tal van activiteiten voor en door de plaatselijke bevolking worden georganiseerd: lezingen, 55+-middagen, klaverjasavonden, inloopbijeenkomsten – er is altijd wel wat te doen. In de kelder van het pand heeft de dorpsjeugd een eigen onderkomen in de vorm van een jongerenhonk. En elke donderdagmiddag wordt in het Dorpshuis Lutten de ‘Buurtkamer’ georganiseerd. Het is, aldus de website, een activiteit ‘voor iedereen die behoefte heeft aan contact, een kopje koffie, een beetje gezelligheid en “warmte”. De koffie is er goed en goedkoop en hartelijkheid kost er niets. Afspreken hoeft niet, men kan komen en gaan wanneer men wil’. Het is een mooie omschrijving van de kracht van een dorpshuis: een laagdrempelige plek waar je heen kunt om even onder de mensen te zijn.

Helaas kampen veel dorpshuizen op dit moment met exploitatieproblemen – en dat terwijl ze vaak op vrijwilligers draaien. Het gebouw is bijvoorbeeld verouderd of sluit niet meer aan op gebruikerswensen. Maar het kan ook zijn dat het dorpshuis concurrentie heeft gekregen van andere plekken in het dorp, zoals een drukbezochte sportkantine, opgeknapt monument of herbestemde kerk. Dat is jammer, want een dorp is veelal te klein om er meerdere ontmoetingsplekken op na te houden. Het is daarom cruciaal dat de dorpsraad, het gemeentebestuur en de bewoners zich sterk blijven maken voor die ene vertrouwde gemeenschapslocatie als de spil van het dorp. Het Dorpshuis Lutten laat zien dat een ondernemende instelling daarbij kan helpen. Zo kun je in het gebouw twee zalen (inclusief catering) huren voor een feestje of vergadering. De coronacrisis heeft nog eens laten zien hoe belangrijk fysieke ontmoeting voor ons welzijn is. Ik heb dan ook goede hoop dat dorpelingen elkaar massaal in hun ‘dorpshuiskamer’ blijven opzoeken.