zondag 23 oktober 2022

Terug in de tijd op Herferlaan 31 (D-91) bij de familie Pruim deel 2

Gait ontmoette zijn Janna Uitslag voor het eerst bij een bijeenkomst van de kerk. Janna is geboren in Doornspijk. In mei 1953, alweer 69 jaar geleden (!!) werd er getrouwd. Buurman Mannus ten Klooster had een oude Plymounth Cambridge en reed het nieuwbakken echtpaar naar het gemeentehuis en de kerk. De schuur naast de woning werd verbouwd en daar kwamen Gait en Janna te wonen.

Gait en Janna melkten eerst samen de koeien. Dat ging ook nog toen hun eerste kind kwam in 1954. Maar toen het tweede kind kwam werd het toch wel lastig en werd er een melkmachine gekocht met 1 kan. Wat een verbetering was dat al. In de melkmachine zat een motor die af en toe kuren had. Gait vond het prachtig als het hem zelf weer lukte om deze weer aan de praat te krijgen. De oude tijd van het “boeren” was heel wat anders als nu. Men had elkaar ook echt nodig als boer zijnde. Moest er ergens een koe kalven dan kon je daar altijd je buurman voor vragen. Buurman Wim Rienties zei dan ook, “heb je hulp nodig, kom maar, ik houd de buitendeur vannacht open”. Er was ook een burenplicht. Was er een kind geboren, dan werd dit door de buurman 'aangezegd'. Dit gebeurde ook bij overlijden. De buren droegen dan ook de kist. En wie een paard en tentwagen had zoals Gait en Janna, dan werden de begrafenis gangers gereden. Het aanzeggen gebeurde overigens altijd te voet, nooit met de fiets of iets anders.


De naast gelegen schuur werd verbouwd tot woonhuis voor Gait en Janna

Het gebeurde Gait en Janna op een dag, dat een das hun dikste kalkoen had verschalkt. De dassen hadden een burcht in het Erfgenamenbos. De daaropvolgende avonden posten 2 buurmannen met een jachtgeweer, om de das te pakken te nemen. Maar die had hen ongetwijfeld geroken want die kwam niet meer opdagen. In het Erfgenamenbos waren grote dassenburchten. Zoals eerder gezegd kwam er bij hoog water, het water over de landerijen in Herfte. Dit gebeurde niet alleen richting Dalfsen maar ook richting Zwolle. Dat gaf prachtige speelgelegenheden voor de kinderen. De gierbak werd goed schoongemaakt en werd vervolgens achter de boerderij te water gelaten, zodat de kinderen een mooi eindje konden gaan varen. Dikke pret natuurlijk.

Zoals gezegd kwam hun eerste kind in 1954 en hun laatste in 1964, Willemien, Hilda, Ankie, Jan, Harry en Kees.


Gait en Janna zijn met hun 97 en 94 jaar heel dankbaar voor hun gezondheid. Janna is er heel duidelijk in, als je zo stokoud bent als ons, dan ben je heel dankbaar dat je nooit aan een graf hebt moeten staan van een kind, kleinkind of achterkleinkind.

Er zijn inmiddels 15 kleinkinderen en 14 achterkleinkinderen. Hun geloof heeft hen altijd veel steun gegeven. En zij steunden op hun manier weer allerlei christelijke organisaties. Vroeger was er zeker verschil tussen de protestanten en katholieken. Gait en Janna geven aan dat ze altijd met heel veel plezier in Herfte hebben gewoond en gelukkig heel goed met de buren konden. 

De kinderen Harry en Kees Pruim samen met de 

Sint-Bernard hond van Harm Jan en Coby.

Als er een koe moest kalven, en dit kon natuurlijk ’s-nachts gebeuren, dan zei buurman Wim Rienties: “ik laat de achterdeur los, kom maar als je hulp nodig hebt.” Een tijd dat iedereen er voor elkaar was, wat in deze tijd veel minder is geworden.

Er werd gewerkt met een paard en wagen. Maar toen kwam de eerste tractor, een Deutz. En één met een maaibalk, alweer een enorme verandering. Later de cyclomaaier en alles ging nog sneller. Gait heeft overigens nog tot 2018 ongeveer het gras aan "de ril gereden".

Toen werd zijn zicht dermate slecht dat hij wel moest stoppen, met veel pijn in het hart.

De gebroeders Pruim hebben, samen met hun vrouwen, door de jaren heen altijd veel samengewerkt, tot op hoge leeftijd. Broer Harm Jan werd echter ziek en kwam in april 2019 te overlijden. Een geweldige klap, dat mag duidelijk zijn. Coby is inmiddels verhuist naar een aanleunwoning in Berkum. Het ouderlijk huis is verkocht aan twee gezinnen, die het op het moment van schrijven, prachtig aan het verbouwen zijn.   

 Harm Jan op de Deutz met op de achtergrond de boerderij van 

Jan en Tinie Logtenberg aan de Dalfserweg.


Zoon Jan en zijn vrouw Gerrie (Lennips) werden de nieuwe generatie boer aan de Herfterlaan. Jan ging in 1992 een maatschap met zijn vader aan en in 1995 werd het huidige huis gebouwd. Toen was het al uitgebouwd na rond de 45 koeien. Jan heeft de boerderij nog weer verder uitgebouwd na rond de 150 koeien. Een modern bedrijf met innovaties als zonnepanelen. En niet te vergeten, kleinzoon Gert is ook ingestapt. Elke generatie heeft zijn visie op hoe het bedrijf gerund moet worden. In alle tijden zijn het grote ondernemingen, daar komt wel wat voor kijken. Gait volgt de problematiek met de stikstof op afstand. Hij geeft wel aan dat het door de jaren steeds groter moest om te kunnen blijven overleven, maar of dat nu altijd had gemoeten is een tweede.

Met Gert als 3e generatie, overigens bijzonder in Herfte!,

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3 generaties Pruim;  Jan, Gait en Gert Pruim

Met de komst van Gert kwam ook de melkrobot. Twee om precies te zijn. Een prachtig stukje techniek. Het maakt het mogelijk voor hem om er nog 3 dagen in de week een andere baan bij te hebben. Wel bij Lely overigens. Bij het maken van onderstaande foto werd de mooie
techniek even duidelijk.
Gert werd gebeld "door de melkrobot". De koe waarvan de spenen niet recht genoeg staan voor de melkrobot, kwam binnen om gemolken te worden. Hierbij moet de koe handmatig geholpen worden aan de melkmachine/robot. Jan legt uit, dat ze de koe ook hadden kunnen wegdoen. Voor mij zijn dat echte boeren, met hart voor hun dieren! Ik hoop voor hen dat de onzekere toekomst voor de boeren die er op dit moment is, toch een mooie toekomst op het bedrijf mag worden. Zou het minder of anders moeten dat men in ieder geval hun bedrijf/onderneming op een normale manier kan uitvoeren!  Dat is toch wat elke ondernemer in dit land wil.


Voor Gait en Janna wordt alles wel wat minder. Wat wil je op zo'n leeftijd. Hun mooie tuin wordt lastiger om te onderhouden. Want je moet immers kunnen bukken, op z'n minst dan wel.



Gelukkig is er ook thuiszorg. Maar ze staan inmiddels ingeschreven in de Berkumstede in Berkum. Dit gaat een moeilijke stap worden, dat geven ze allebei toe. Daar kun je echt tegenop zien. Maar ze geven ook aan, als één van hen komt te overlijden en de ander moet dan alleen nog ergens heen, dat willen ze ook niet. Wie zal dat gevoel niet begrijpen?

Ik hoop voor hen dat ze nog een aantal jaren zullen krijgen én dat ze de stok nog een poosje, samen mogen kunnen vasthouden. Ze zijn inmiddels verhuist naar Berkumstede. 

Ik wil hierbij graag Coby en Gerrie Pruim bedanken voor hun medewerking.

Het was weer een mooie en bijzondere ontmoeting.

                                                                   Marianne ten Klooster

 

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten